Địa Tạng Vương Bồ Tát, cùng với Quán Thế Âm Bồ Tát, Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát và Phổ Hiền Bồ Tát là tứ Đại Bồ Tát của Đại Thừa Phật Giáo, được đặc biệt kính ngưỡng và tôn thờ, do hạnh nguyện cứu độ chúng sinh cõi Ta Bà vô cùng lớn lao.
Địa Tạng Vương Bồ Tát nổi tiếng với lời nguyện rộng sâu, rằng “… Tôi nguyện vì những chúng sinh tội khổ ở trong sáu đường mà rộng lập nhiều phương tiện làm cho họ được giải thoát tất cả, rồi tự thân tôi mới chứng thành Phật” (“Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bản nguyện”).
Cũng vì lời nguyện “Địa ngục vị không, thệ bất thành Phật. Chúng sinh độ tận, phương chứng Bồ đề” mà biết rằng Địa Tạng Bồ Tát thường giáo hóa, cứu độ những sinh linh lầm lỗi phải chịu cực hình đau khổ ở cõi Địa Ngục và Ngài được tôn xưng là Giáo chủ cõi U Minh.
Trong Mật Giáo, Địa Tạng Bồ Tát có tên Phạn là Kṣitigarbha Bodhisattva. Ngài có các hóa thân đi giáo hóa cứu độ chúng sinh trong sáu nẻo như: Địa Tạng Bồ Tát là Hóa Tôn của cõi Địa Ngục, Bảo Thủ Bồ Tát là Hóa Tôn của cõi Ngạ Quỷ, Bảo Xứ Bồ Tát là Hóa Tôn của nẻo Súc sinh, Bảo Ấn Thủ Bồ Tát là Hóa Tôn của cõi A tu la, Trì Địa Bồ Tát là Hóa Tôn của cõi Người, Kiên Cố Ý Bồ Tát là Hóa Tôn của cõi Trời…
Giống như tín ngưỡng thờ cúng “Mẹ Đất” vẫn hàm chứa đầy ắp phước báu, với lòng nhân từ độ lượng rộng lớn từng bền bỉ vững vàng nuôi dưỡng loài người tồn tại sinh sôi từ muôn đời nay… Địa Tạng Bồ Tát có pháp lực vô biên, từ bi vị tha vô lượng, rộng lòng thương cảm cứu độ chúng sinh khổ đau hoạn nạn và ban cho thọ mạng, bình yên, cùng nhiều phước báu…
Kinh Đại Phương Quảng Thập Luân, quyển một nói rằng: “Địa Tạng có ý nghĩa là ẩn chứa (kho báu bị che giấu trong lòng đất)” tức là nói tất cả kho báu giấu kín trong lòng đất đều là Địa Tạng.
Cứu Cánh Nhất Thừa Bảo Tính Luận, quyển 4 ghi rằng: “Dùng kho tàng ẩn chứa trong lòng đất ví như hiển bày Như Lai Tạng (Tathāgata-garbha). Nhưng kho báu này, một phương diện là đại biểu cho Phật Tính (Buddhatā) trong sạch không nhiễm bẩn của chúng sinh, hay khiến cho chúng sinh thành tựu viên mãn Phật Quả. Một phương diện khác là đại biểu cho Phước Đức, Trí Tuệ, Tài Bảo vô tận của sinh mệnh,… cho nên Địa Tạng Bồ Tát lại được xem như là kho tàng ẩn chứa các Công Đức vi diệu, đầy đủ các trân bảo giải thoát, giống như viên ngọc Như Ý tuôn mưa mọi tài bảo. Tùy theo sự mong cầu chẳng luận là cầu xin ngũ cốc được mùa hoặc là cầu Phước Đức, tiền của, giàu có đều khiến được mãn túc.
Kinh Đại Thừa Đại Tập Địa Tạng Thập Luân ghi rằng: “Tùy theo chỗ ở nếu quần áo, thức ăn uống, đồ dùng hàng ngày của các hữu tình có chỗ thiếu thốn mà hay chí tâm xưng tên niệm tụng, quy kính cúng dường Địa Tạng Bồ Tát, thời tất cả đều được như Pháp mong cầu”… “Hay thủ hộ cho Hành Giả tu học pháp môn của Địa Tạng Bồ Tát, khiến cho tất cả tiền của, quan vị chẳng thiếu thốn”. Do điều này mà Địa Tạng Bồ Tát được xem là Bản Tôn Tài Bảo, hay khiến cho tất cả chúng sinh thỏa mãn mọi mong cầu.
Địa Tạng Bồ Tát còn được xem là vị Thần bảo toàn đời sống, qua tên gọi là Diên Mệnh Địa Tạng tức Thân Hóa Hiện bởi Thệ Nguyện của Địa Tạng Bồ Tát để khiến cho được sống lâu, làm lợi ích cho đời, hay tránh khỏi sự chết yểu, đoản mệnh, có đủ Đức của Pháp khoẻ mạnh sống lâu.
Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện (Kṣitigarbha-praṇidhāna-sūtra), quyển Thượng, Phẩm Như Lai Tán Thán ghi chép rằng: “Nếu có người nào mới sinh con trai hoặc con gái, nội trong bảy ngày, sớm vì đứa trẻ mới sinh ra đó mà đọc tụng Kinh Điển không thể nghĩ bàn này, lại vì đứa trẻ mà niệm danh hiệu của Ngài Địa Tạng Bồ Tát đủ một vạn biến. Được vậy thời đứa trẻ hoặc trai hay gái mới sinh ra đó, nếu đời trước nó đã gây tạo tội vạ chi cũng được thoát khỏi cả, nó sẽ an ổn vui vẻ dễ nuôi, lại thêm được sống lâu. Còn như nó là đứa nương nơi Phước Lực mà thọ sinh, thì đời nó càng được an vui hơn sống lâu hơn”.
NAM MÔ ĐẠI NGUYỆN ĐỊA TẠNG VƯƠNG BỒ TÁT
Hà Nội, tháng 10, năm Tân Sửu – 2021 – PL 2565
Trụ trì Chùa Vạn Niên
Thượng tọa Thích Minh Tuệ